Ο άγιος ιωάννης της Κροστάνδης έγραφε για την προσευχή:
Όταν προσεύχεσαι μη παραλείπεις να περνάς από το νου σου τη σημασία κάθε λέξεως, να την τοποθετής στην καρδιά σου. Μη λες λοιπόν μηχανικά και ψυχρά την προσευχή σου. Υπόταξε την καρδιά σου στην προσευχή και πρόσφερε στον Θεό αυτή την υποταγμένη καρδιά σαν θυσία ευπρόσδεκτο.

«Μακάριοι οί πραείς, ότι αυτοί κληρονομήσουσι την γήν…»

Η πραότητα, ως χαρακτηριστικό, είναι προϊόν της ενέργειας του Αγίου Πνεύματος. Πηγή και ρί­ζα της είναι η ταπείνωση.

«O θυμός είναι κατά κάποιο τρόπο κάποια έξαψη και απότομο ξέσπασμα του πάθους, η οργή δε, είναι η μόνιμη λύπη και διαρκής ορμή προς την ανταπόδοση αυτών που επροκάλεσαν την αδικία, σαν να καλλιεργείται με ζέση η ψυχή προς την εκδίκηση».

Tο παρακάτω απόσπασμα όπως και το προηγούμενο, προέρχεται από την ομιλία του M. Bασιλείου σχετικά με το θυμό και την οργή «Kατά οργιζομένων»:

…Και ψάχνουμε να βρούμε έναν Γέροντα φωτισμένο. Γράφει ένας ηγούμενος γι αυτούς τους αναζητητές επισκέπτες του Αγίου Όρους:
«Ζώντας στο Άγιον Όρος αρκετά χρόνια έχω διαπιστώσει αρκετές φορές την διάθεση των επισκεπτών ή προσκυνητών να συναντήσουν μια φωτισμένη μορφή, αποβλέποντας ωστόσο να συναντήσουν έναν μάγο ή έστω έναν θαυματουργό ή διορατικό ή προορατικό, περιορίζοντας ή μάλλον υποτιμώντας και αχρειώνοντας έτσι πολύ το πεδίο της εν Χριστώ αγιότητος».

Ο Θεός βρίσκεται παντού. Και σαν βρει καρδιά που δεν Του εναντιώνεται, καρδιά ταπεινή, μπαίνει μέσα της και τη γεμίζει χαρά. Τόση είναι η χαρά της καρδιάς που έχει μέσα της το Θεό, ώστε κολλάει πάνω Του και δεν θέλει ποτέ να Τον αποχωριστεί.
Σε καρδιά φουσκωμένη από εγωισμό δεν πλησιάζει ο Κύριος. Κι έτσι αυτή καταθλίβεται, μαραζώνει και σιγολιώνει, βυθισμένη στην άγνοια, τη λύπη και το σκοτάδι.
Όσο αμαρτωλοί κι αν είμαστε, μόλις στραφούμε με μετάνοια και πόθο προς τον Κύριο, η θύρα της καρδιάς μας ανοίγει σ’ Εκείνον.

Κάποια αγράμματη αλλά ευσεβής γιαγιά, πήγε μια μέρα στην Εκκλησία και άκουσε τον ιεροκήρυκα να λέει:
- Αυτός που δεν διαβάζει την Αγία Γραφή, δεν θα σωθεί!
Η γιαγιά μόλις άκουσε το λόγο αυτόν χλώμιασε, απογοητεύτηκε και γυρίζοντας σπίτι, λέει στην κόρη της...

Είναι αυτή η απογοήτευση που έρχεται μετά την επιτέλεση της αμαρτίας. Είναι αυτή η ενοχή της πτώσης, της αποστασίας από τον Θεό, της παράβασης της εντολής Του. Όλοι το έχουμε βιώσει αυτό, διότι όλοι μας έχουμε αμαρτήσει και όλοι μας αμαρτάνουμε. Ένα περισσότερο, μεγαλώνει η απογοήτευσή μας λόγω της επανάληψης των ίδιων αμαρτημάτων. Και μετά την απογοήτευση έρχεται η παραίτηση. Παραιτούμαστε από κάθε πνευματική προσπάθεια. Παραιτούμαστε από τον αγώνα μας. Πέφτουμε αλλά πλέον δεν σηκωνόμαστε. Κι αυτό είναι το ολέθριο.

Tέχνη του σατανά είναι και αυτή, να υποχωρεί θεληματικά αρκετά χρόνια και να μην ενεργεί όσα συνηθίζει, οπωσδήποτε με το σκοπό να βάλει στο νου όσων ασκούνται την ψεύτικη ιδέα ότι έφτασαν στην τελειότητα. Μήπως όμως εκείνος που φυτεύει αμπέλι, παίρνει αμέσως και τον καρπό; Ή εκείνος που σπέρνει, θερίζει αμέσως; Ή μήπως το νεογέννητο βρέφος γίνεται αμέσως τέλειος άνδρας;

Δύο χάριτας αποκτά κανείς, όταν αγωνίζεται κατά Θεόν:
▪︎Μία είναι η παράκλησις του Αγίου Πνεύματος, που γεμίζει την ψυχήν` χαράς, ειρήνης, αγαλλιάσεως κ.λ.π.
▪︎Η δε άλλη χάρις είναι η λεγομένη πείρα των πειρασμών.

Έχεις απιστία, έχεις και πίστη. Ένα μόνο να προσέχεις, να μην είσαι τεμπέλης, να μη φοβάσαι να αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου. Μη κάθεσαι και λες, έχω αυτό το πάθος, έχω εκείνο, χριστιανός είμαι εγώ; τίποτε δεν κάνω στην ζωή μου. Έτσι οδηγείσαι στην ακηδία, σπάνε τα νεύρα σου, και δεν μπορείς να κάνεις τίποτε.