Μιλάμε για μια περιοχή που είναι προφυλαγμένη από τα γύρω βουνά, στην καρδιά της ενδοχώρας της Κεφαλονιάς όπου ευδοκιμούν τα αμπέλια της φημισμένης ρομπόλα.
Στα χρόνια του Μεσαίωνα το μικρό μοναστήρι ήταν ακατοίκητο και σχεδόν ερειπωμένο. Δικαιούχος του, λόγω κληρονομικού δικαιώματος ή εξαιτίας κάποιας απόφασης της κοινότητας, ήταν ένας ντόπιος ιερέας, όταν έφτασε το 1560 ο Άγιος Γεράσιμος.
Με παραχωρητήριο έγγραφο του Σεπτεμβρίου του 1561 ο Πάτερ Γεώργιος Βαλσάμος παρέδωσε στον ιερομόναχο Γεράσιμο Νοταρά «το μοναστήριον και παντοία αυτού πράγματα κινητά και ακίνητα… να ποιήση ως αυτός θέλει, εις ανακαινισμόν και δόξαν Θεού». Ήταν τότε που συγκροτήθηκε ο αρχικός πυρήνας της γυναικείας μοναστικής αδελφότητας που συνεχίζει αδιάλειπτα ως τις μέρες μας, να διοικεί τον ναό και τον τάφο του Αγίου.
Στην μονή της Νέας Ιερουσαλήμ όπως την αποκαλούσε ο Άγιος, σώζονται ακόμη τα τρία πλατάνια που φύτεψε ο ίδιος, τα δύο αλώνια που έκτισε, τρία μεγάλα πηγάδια και πάνω από 30 μικρότερα που άνοιξε με τα χέρια του. Ένα από αυτά τα πλατάνια βρίσκεται αριστερά όπως μπαίνει ο επισκέπτης στη μονή πριν φτάσει στο καθολικό.
Το κτιριακό συγκρότημα δεν είναι ενιαίο: αποτελείται από διάφορες πτέρυγες. Προς την πλευρά του δρόμου βρίσκεται το αρχονταρίκι με το ηγουμενείο. Ακολουθεί ο επιμήκης μεγάλος ξενώνας, που δέχεται κόσμο κατά τη διάρκεια των πανηγυριών. Απέναντι από το κωδωνοστάσιο βρίσκεται το παλαιό αναστηλωμένο καθολικό της μονής που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Η ατμόσφαιρα στο εσωτερικό του είναι ιδιαίτερα κατανυκτική, καθώς εκτίθεται σε συνεχές προσκύνημα το σεπτό σκήνωμα του Αγίου. Είναι ενδεδυμένο με τα άμφια της ταφής του και βρίσκεται μέσα σε κρυστάλλινη λειψανοθήκη ενσωματωμένη σε μια περίτεχνη ασημένια λάρνακα.
Επίσης σε ένα προσκυνητάρι φυλάσσεται η φορητή εικόνα της Παναγίας «Κυρίας των Αγγέλων» η οποία ανήκε κάποτε στον Άγιο Γεράσιμο και αφιερώθηκε στην μονή από τον ίδιο. Είναι η εφέστιος εικόνα των Ομαλών.
Στο δάπεδο του ναού υπάρχει μια κρύπτη. Είναι ένα στενό άνοιγμα που αποτελείται και από μια σιδερένια σκάλα οδηγώντας έτσι στο ασκηταριό του Αγίου. Πρέπει να ήταν στέρνα μέχρι την λεηλασία του παλιού μονυδρίου, χωρισμένη σε δυο δωμάτια. Οι δύο αυτές κτιστές δεξαμενές επικοινωνούν από μια οπή στην οποία για να μπει κανείς πρέπει να συρθεί στο χώμα. Λέγονται πολλά για το τετράγωνο αυτό άνοιγμα. Αυτό το άνοιγμα οδηγεί στο σημείο που ο προστάτης του νησιού έκανε τον Κανόνα του.
Από το 1561 όπου ιδρύθηκε το ιερό κοινόβιο μέχρι και σήμερα τελούνται ανελλιπώς όλες οι ακολουθίες σύμφωνα με το τυπικό της παλαίφατης μονής του Αγίου Σάββα, στα Ιεροσόλυμα. Αυτό είχε υποδείξει ο Άγιος Γεράσιμος να τηρείται από την εποχή της συγκρότησης του κοινοβίου.
Κάποια θαύματα απο τον Άγιο Γεράσιμο Κεφαλληνίας

Διηγείται κάποια ψυχή:
"...θα ήθελα να σας διηγηθώ 3 θαύματα του Αγίου τα 2 από τα οποία τα έζησα μπροστά μου και εγώ ο ίδιος.

Το πρώτο θαύμα πιθανόν να το έχουν ακούσει αρκετοί από εσάς γιατί συνέβαινε παλιά. Όταν λοιπόν ο Άγιος λιτανεύεται και φθάνει στο πλάτανο τοποθετείται πάνω στο πηγάδι που βρίσκεται εκεί. Χρόνια λοιπόν πριν και αναφέρομαι γύρω στο 1930 περίπου έτυχε να βρεθεί και η γιαγιά μου εκεί, η οποία είχε ακούσει για το θαύμα ότι όταν τοποθετούσαν τον Άγιο πάνω στο πηγάδι αυτό, ξεχείλιζε το νερό, εκείνη όμως δυσπιστούσε λέγοντας ότι ίσως να είναι υπερβολή. Όμως μου είπε, και δεν θα το ξεχάσω όσο ζω «Εγώ Γεράσιμε το είδα να ξεχειλίζει και κανείς δεν μπορεί να με διαψεύσει» Βέβαια τότε υπήρχε πίστη πραγματική και για να πάει κανείς να προσκυνήσει στα Ομαλά νήστευε προηγουμένως για μέρες. Το ταξίδι το οποίο γίνονταν τότε με τα πόδια ήταν πραγματικά απόφαση ζωής.

Το δεύτερο θαύμα αφορά ένα κοριτσάκι, το οποίο όταν το κυοφορούσε η μητέρα του, παρουσίασε επιπλοκές και οι γιατροί την συμβούλευσαν να κάνει έκτρωση γιατί μετά βεβαιότητας διαπίστωναν ότι αν γεννηθεί ζωντανό θα έχει πολλά προβλήματα. Οι γονείς ευσεβείς καθώς είναι ούτε να ακούσουν για έκτρωση και μην έχοντας άλλον γιατρό κατέφυγαν στον Άγιο και προσευχήθηκαν και γεννήθηκε το κοριτσάκι το οποίο σήμερα χαίρει άκρας υγείας.

Και το τρίτο θαύμα έχει σχέση με μια γυναίκα η οποία είχε δαιμόνιο και τα δαιμόνια τρέμουν και μόνο στο άκουσμα του ονόματος του Αγίου. Η γυναίκα έμεινε για καιρό στο μοναστήρι φιλοξενούμενη από τις μοναχές και σε μια Θεία Λειτουργία το δαιμόνιο δεν άντεξε και όπως αργότερα η ίδια διηγήθηκε ένοιωσε να φεύγει από το σώμα της κάτι με δύναμη. Να σας πω δε ότι λίγες μέρες πριν είχα βρεθεί και εγώ ενώ ο εφημέριος τελούσε το Άγιο Ευχέλαιο και όταν λοιπόν ήρθε η ώρα να χρήσει ο ιερέας την γυναίκα αυτή το δαιμόνιο επαναστάτησε και έλεγε θυμάμαι τη φράση χαρακτηριστικά «Δεν φθάνει παλιοπαπά ετούτος που μένει εδώ και δεν με αφήνει σε ησυχία μέρα νύχτα έχω σήμερα και σένα με τούτο το λάδι, να με καίτε και οι δυο» και μόλις βέβαια την έχρησε το δαιμόνιο τόσο ταράχτηκε που η γυναίκα έπεσε κάτω λιπόθυμη και μετά από λίγες μέρες με την χάρη του Αγίου ελευθερώθηκε.

Αυτά τα λίγα αδελφοί, γιατί πραγματικά είναι λίγα για τον Άγιο Γεράσιμο, άλλωστε η σημερινή ηγουμένη μοναχή Κασσιανή και η συνοδεία της έχουν ζήσει τόσα θαύματα που είναι αμέτρητα..."

Το μοναστήρι πανηγυρίζει 5 φορές τον χρόνο.

Αναλυτικά:
Στις 16 Αυγούστου τιμάται η κοίμηση του Αγίου και στις 23 του ίδιου μήνα, γίνεται η απόδοση της εορτής.
Στο διάστημα αυτό μεταξύ των δύο ημερομηνιών καθιερώθηκε από την Μητρόπολη Κεφαλληνίας να τελείται ιερό επταήμερο με αρχιερατικές λειτουργίες, χοροστασίες και κηρύγματα.
Στις 20 και 27 Οκτωβρίου στην επέτειο ανακομιδής του λειψάνου και την απόδοση της, ο Άγιος τίθεται σε προσκύνημα όρθιος στο βημόθυρο του τέμπλου. Το ίδιο συμβαίνει και το Μεγάλο Σάββατο όπου παραμένει μέχρι την Κυριακή του Θωμά.
Στις 16 Αυγούστου και στις 20 Οκτωβρίου γίνονται και οι δυο λιτανεύσεις του σκηνώματός του στη γύρω περιοχή.

www.xristianos.gr